Είναι το δημοσιογραφικό φύλλο με την μεγαλύτερη διάρκεια στην ιστορία του ελληνικού Τύπου μέσα στον Αγώνα. Σίγουρη και ασφαλισμένη «εις τους βράχους της Ύδρας» η εφημερίδα κυκλοφόρησε το πρώτο φύλλο της στις 10 Μαρτίου 1824 και το τελευταίο στις 27 Μαΐου 1827. Σε όλο αυτό το διάστημα έβγαινε τακτικά, κάθε Δευτέρα και Παρασκευή, ως ανεξάρτητο φύλλο αρχικά και από το τεύχος 12, της 25 Απριλίου 1824, με βάση το διάταγμα 972, της 14 Απριλίου του ίδιου έτους, ως επίσημη εφημερίδα της «Διοικήσεως και της νήσου Ύδρας» σύμφωνα με την προσθήκη στον αρχικό τίτλο της.
Εκδότης ο Ιταλός Ιωσήφ Κιάππε, από τους πρώτους ξένους που έφθασαν στην επαναστατημένης Ελλάδα, αντιπροσωπευτικός τύπος
του Ευρωπαίου επαναστάτη της εποχής. Είχε σπουδάσει νομικά στη Γαλλία, ακολούθησε τον Ναπολέοντα στις εκστρατείες του πιστεύοντας ότι επρόκειτο να είναι ο απελευθερωτής της Ευρώπης. Μετά την ήττα του τελευταίου, ο Κιάππε επέστρεψε στην πατρίδα του και εργάστηκε ως νομικός.
Η επαναστατική ορμή του εν τούτοις τον έφερε και πάλι να συμμετέχει στην επανάσταση της Νάπολης τον Ιούλιο του 1820 και μετά την αιματηρή καταστολή της τον Μάρτιο του 1821 από τους Αυστριακούς, εγκατέλειψε το Λιβόρνο καταφεύγοντας στα Επτάνησα. Στην Ύδρα, όπου έφθασε αμέσως κατόπιν, έζησε όλα τα χρόνια του Αγώνα, έμπιστος των αδελφών Κουντουριώτη και εκδότης του «Φίλου του Νόμου».
Το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της υδραίικης εφημερίδας είναι ο συνδυασμός σε διαφορετικά χρονικά διαστήματα, του ανεπίσημου και του επίσημου δημοσιογραφικού οργάνου, γεγονός που είχε ως επακόλουθο να ακολουθήσει διαφορετική στάση απέναντι στην Διοίκηση, ιδίως στην δεύτερη φάση, όταν αποδεσμεύτηκε από την επίσημη ιδιότητα και άσκησε οξύτατη κριτική εναντίον της εξουσίας και των φορέων της.
Σε κάθε περίπτωση υπήρξε το προσωπικό όργανο του Γεωργίου και Λαζάρου Κουντουριώτη έχοντας την αμέριστη υποστήριξη των δύο αδελφών. Έτσι εξηγείται και ο τοπικός χαρακτήρας της εφημερίδας, πράγμα που χαρακτήρισε άλλωστε τόσο τα «Ελληνικά Χρονικά» όσο και την «Εφημερίδα Αθηνών».
Στο διάστημα που εκπροσωπούσε την Διοίκηση, ο «Φίλος του Νόμου» δημοσίευε αποφάσεις, ψηφίσματα, πράξεις και εγκυκλίους καθώς και τα Πρακτικά του Βουλευτικού ενώ η ειδησεογραφία, πλούσια και ενδιαφέρουσα, αναφέρεται σε θέματα του πολέμου, σε πολιτικούς χειρισμούς και ιδίως στο μείζον θέμα της διχόνοιας και των εμφυλίων συγκρούσεων. Κείμενα σχετικά με τις δραματικές προεκτάσεις των αντιπαραθέσεων, όπως παρουσιάζονταν στην εφημερίδα της Ύδρας αποκτούν ιδιαίτερο ενδιαφέρον διότι εκφράζουν επίσημες στάσεις και απόψεις, την πολιτική και τα μέτρα της Διοίκησης προκειμένου να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά η ανταρσία.
Ας σημειωθεί ότι και οι άλλες εφημερίδες αυτών των χρόνων αφιέρωναν μεγάλο μέρος της ύλης τους στο σοβαρό αυτό πρόβλημα που έθεσε συχνά σε κίνδυνο την ίδια την έκβαση του Αγώνα.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα περιεχόμενα της εφημερίδας, όταν τον Οκτώβριο του 1825 απέβαλε πλέον τον επίσημο χαρακτήρα της και εγκαινίασε αυστηρή κριτική απέναντι στην Διοίκηση και απέναντι στο επίσημο πλέον δημοσιογραφικό της φύλλο, την «Γενική Εφημερίδα της Ελλάδος». Συνεργάτες, όπως οι αδελφοί Αλέξανδρος και Παναγιώτης Σούτσος αρθρογραφούν επωνύμως, υπερασπιζόμενοι στα χρόνια 1826 και 1827, τις συνταγματικές ελευθερίες και τους συνταγματικούς θεσμούς. Άφθονη επίσης η αρθρογραφία σε ευαίσθητα θέματα ελευθερίας του Τύπου με χαρακτηριστικά τα κείμενα που δημοσιεύτηκαν για να υπερασπισθούν τον Θεόκλητο Φαρμακίδη, όταν η Διοίκηση αποφάσισε την «έξωση» του από την «Γενική Εφημερίδα».
Η ειδησεογραφία γίνεται ιδιαιτέρως ενδιαφέρουσα σε τούτη την περίοδο όταν οι πολιτικές εξελίξεις, τα στρατιωτικά γεγονότα, οι εξωτερικές παρεμβάσεις αποκτούν δραματική ένταση.
Ας σημειωθεί ότι η γεωγραφική θέση της Ύδρας ευνοούσε την ανεμπόδιστη επικοινωνία, πράγμα που επέτρεπε άνετη και πλούσια συγκομιδή ειδήσεων.
Εκδότης ο Ιταλός Ιωσήφ Κιάππε, από τους πρώτους ξένους που έφθασαν στην επαναστατημένης Ελλάδα, αντιπροσωπευτικός τύπος
του Ευρωπαίου επαναστάτη της εποχής. Είχε σπουδάσει νομικά στη Γαλλία, ακολούθησε τον Ναπολέοντα στις εκστρατείες του πιστεύοντας ότι επρόκειτο να είναι ο απελευθερωτής της Ευρώπης. Μετά την ήττα του τελευταίου, ο Κιάππε επέστρεψε στην πατρίδα του και εργάστηκε ως νομικός.
Η επαναστατική ορμή του εν τούτοις τον έφερε και πάλι να συμμετέχει στην επανάσταση της Νάπολης τον Ιούλιο του 1820 και μετά την αιματηρή καταστολή της τον Μάρτιο του 1821 από τους Αυστριακούς, εγκατέλειψε το Λιβόρνο καταφεύγοντας στα Επτάνησα. Στην Ύδρα, όπου έφθασε αμέσως κατόπιν, έζησε όλα τα χρόνια του Αγώνα, έμπιστος των αδελφών Κουντουριώτη και εκδότης του «Φίλου του Νόμου».
Το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της υδραίικης εφημερίδας είναι ο συνδυασμός σε διαφορετικά χρονικά διαστήματα, του ανεπίσημου και του επίσημου δημοσιογραφικού οργάνου, γεγονός που είχε ως επακόλουθο να ακολουθήσει διαφορετική στάση απέναντι στην Διοίκηση, ιδίως στην δεύτερη φάση, όταν αποδεσμεύτηκε από την επίσημη ιδιότητα και άσκησε οξύτατη κριτική εναντίον της εξουσίας και των φορέων της.
Σε κάθε περίπτωση υπήρξε το προσωπικό όργανο του Γεωργίου και Λαζάρου Κουντουριώτη έχοντας την αμέριστη υποστήριξη των δύο αδελφών. Έτσι εξηγείται και ο τοπικός χαρακτήρας της εφημερίδας, πράγμα που χαρακτήρισε άλλωστε τόσο τα «Ελληνικά Χρονικά» όσο και την «Εφημερίδα Αθηνών».
Στο διάστημα που εκπροσωπούσε την Διοίκηση, ο «Φίλος του Νόμου» δημοσίευε αποφάσεις, ψηφίσματα, πράξεις και εγκυκλίους καθώς και τα Πρακτικά του Βουλευτικού ενώ η ειδησεογραφία, πλούσια και ενδιαφέρουσα, αναφέρεται σε θέματα του πολέμου, σε πολιτικούς χειρισμούς και ιδίως στο μείζον θέμα της διχόνοιας και των εμφυλίων συγκρούσεων. Κείμενα σχετικά με τις δραματικές προεκτάσεις των αντιπαραθέσεων, όπως παρουσιάζονταν στην εφημερίδα της Ύδρας αποκτούν ιδιαίτερο ενδιαφέρον διότι εκφράζουν επίσημες στάσεις και απόψεις, την πολιτική και τα μέτρα της Διοίκησης προκειμένου να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά η ανταρσία.
Ας σημειωθεί ότι και οι άλλες εφημερίδες αυτών των χρόνων αφιέρωναν μεγάλο μέρος της ύλης τους στο σοβαρό αυτό πρόβλημα που έθεσε συχνά σε κίνδυνο την ίδια την έκβαση του Αγώνα.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα περιεχόμενα της εφημερίδας, όταν τον Οκτώβριο του 1825 απέβαλε πλέον τον επίσημο χαρακτήρα της και εγκαινίασε αυστηρή κριτική απέναντι στην Διοίκηση και απέναντι στο επίσημο πλέον δημοσιογραφικό της φύλλο, την «Γενική Εφημερίδα της Ελλάδος». Συνεργάτες, όπως οι αδελφοί Αλέξανδρος και Παναγιώτης Σούτσος αρθρογραφούν επωνύμως, υπερασπιζόμενοι στα χρόνια 1826 και 1827, τις συνταγματικές ελευθερίες και τους συνταγματικούς θεσμούς. Άφθονη επίσης η αρθρογραφία σε ευαίσθητα θέματα ελευθερίας του Τύπου με χαρακτηριστικά τα κείμενα που δημοσιεύτηκαν για να υπερασπισθούν τον Θεόκλητο Φαρμακίδη, όταν η Διοίκηση αποφάσισε την «έξωση» του από την «Γενική Εφημερίδα».
Η ειδησεογραφία γίνεται ιδιαιτέρως ενδιαφέρουσα σε τούτη την περίοδο όταν οι πολιτικές εξελίξεις, τα στρατιωτικά γεγονότα, οι εξωτερικές παρεμβάσεις αποκτούν δραματική ένταση.
Ας σημειωθεί ότι η γεωγραφική θέση της Ύδρας ευνοούσε την ανεμπόδιστη επικοινωνία, πράγμα που επέτρεπε άνετη και πλούσια συγκομιδή ειδήσεων.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου