Μονή Αγίας Τριάδας Ύδρας - Ένα μικρό ιστορικό του Μοναστηριού

Η Ι. Μονή της Αγίας Τριάδας είναι κτισμένη ψηλά στην κορυφή του βουνού πάνω από την περιοχή Μαντράκι, ανατολικά του οικισμού. Η ανάβαση στην Μονή –είτε από τον οικισμό του νησιού είτε από το Μαντράκι -προσφέρει όλα τα οφέλη της πεζοπορίας αλλά και η συμμετοχή στον εκκλησιασμό και την πνευματική ανάταση για τους επισκέπτες-προσκυνητές της Ιερής Μονής. Κατά την ημέρα της πανήγυρης και πριν από την απόλυση της Θείας Λειτουργίας γίνεται λιτάνευση των Ιερών Εικόνων στον προαύλιο χώρο της Μονής, και στη συνεχεία παρατίθεται εόρτιο κέρασμα στους επισκέπτες.

Ο Πανοσιολογώτατος Αρχιμανδρίτης και εφημέριος της ιστορικής ενοριακής εκκλησίας της «Υπαπαντής του Κυρίου» της Ύδρας π. Θεόδωρος Θεοδοσίου Αρχιερατικός Επίτροπος είναι η «ψυχή» της Ιερής Μονής της Αγίας Τριάδας αφού έχει μονάσει εκεί κατά το παρελθόν.

Ένα μικρό ιστορικό της Ιερής Μονής της Αγίας Τριάδας

Η Μονή της Αγίας Τριάδας είναι κτισμένη στην κορυφή του βουνού πάνω από το Μανδράκι, εκεί όπου κατέληγε ο δρόμος που κατασκεύασε η Δημογεροντία της Ύδρας τον 18ο αιώνα. Το μοναστηριακό συγκρότημα παρουσιάζει τα χαρακτηριστικά του ορθόδοξου τύπου μοναστηριών με την βυζαντινού ρυθμού δηλαδή εκκλησία στην μέση και γύρω της τα κτηριακά συγκροτήματα, είσοδος με καμάρα, κήπος, κτίσματα με τραπεζαρία, βιβλιοθήκη, κελιά, ξενώνας κλπ. 

Η ανέγερση της Μονής προσδιορίζεται το 1704 με κτήτορα της, τον ιερέα Αντώνιο Οικονόμου. Ο ιερέας Αντώνιος Οικονόμου άφησε όλη του την περιουσία στη Μονή της Αγίας Τριάδας με διαθήκη του το 1736 (πληροφορία από το Αρχείο της Ύδρας). Για τον ιερέα Αντώνιο, ο Αντ. Λιγνός (Δήμαρχος Ύδρας, Ακαδημαϊκός, ιστορικός και γιατρός), έχει την άποψη ότι δεν ήταν ιερέας αλλά κτήτορας της Αγίας Τριάδας και ήταν ο παππούς του μετέπειτα πλοιάρχου που κήρυξε την επανάσταση στην Ύδρα, καπετάν Αντώνη Οικονόμου. Ο Παρθένιος υπήρξε ηγούμενος της Μονής στα τέλη του 18ου αιώνα και ο Χρύσανθος Καρατζάς (1839-1884), ήταν αυτός που επισκεύασε το Μοναστήρι γιατί είχε ερειπωθεί και αγόρασε την γη γύρω από αυτό. Στην διάρκεια του Επαναστατικού Αγώνα του 1821 η Μονή της Αγίας Τριάδας πρόσφερε οικονομική υποστήριξη στους αγωνιζόμενους Έλληνες. Το 1825, ο Τ. Καρατάσσος αρχηγός ομάδας επαναστατημένων Ελλήνων οχύρωσε το Μοναστήρι για απόκρουση τυχόν εισβολής.

Μια μεγάλη σε ένταση θύελλα το 1915, έκανε φοβερές καταστροφές στην Αγία Τριάδα αφού κατέστρεψε τον τρούλο και ένα μεγάλο μέρος της στέγης του καθολικού.

Το 1916 ο μεγάλος Υδραίος ευεργέτης Γκίκας Ν. Κουλούρας αποκατέστησε με δικά του έξοδα τις ζημιές της Μονής. Κατά την κατοχή και μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 1960 η Μονή συντηρήθηκε από τον Παπά Χρύσανθο Κανέλλη, εφημέριο τότε της Αγίας Βαρβάρας). Την τετραετία 1970-1974 έγινε ανακαίνιση στην Ιερά Μονή της Αγίας Τριάδας με την επίβλεψη του μακαριστού μητροπολίτη Ύδρας Ιερόθεου και εκείνη μάλιστα την εποχή μετατράπηκε σε Οίκο Πατερικής Διακονίας. Ηγούμενος της Μονής διετέλεσε ο π. Τιμόθεος Θανόπουλος από το 1968 έως το 2004 που ο Γέροντας πέθανε. 

Σύγχρονα χρόνια - Οι ασκητές που πέρασαν από την Μονή

Στην Ιερή Μονή που ήταν γυναικεία μέχρι της ανακαινίσεως της έζησε για μεγάλο χρονικό διάστημα η ασκήτρια  Αγία Φωτεινή η ερημίτιδα που σώζεται το κελί της που ασκήτευε.  Επίσης στην Μονή ασκήτευσαν και τρεις πατέρες της Ιερής Μονής που είναι εν ενέργεια Μητροπολίτες σήμερα: ο Σεβασμιότατος Μητροπολίτης Ύδρας, Σπετσών και Αιγίνης κκ Εφραίμ, ο Σεβασμιότατος Μητροπολίτης Κυθήρων κ.κ. Σεραφείμ και ο Σεβασμιότατος Μητροπολίτης Νέας Σμύρνης κ.κ. Συμεών.

Η Ιερή Μονή διοικείται από Διοικούσα επιτροπή με πρόεδρο τον Πανοσιολογιώτατο Αρχιμανδρίτη και εφημέριο της ιστορικής ενοριακής εκκλησίας της Υπαπαντής του Χριστού της Ύδρας π. Θεόδωρο Θεοδοσίου Αρχιερατικό Επίτροπο και μέλος τον Αδελφό της Μονής και Πανοσιολογιώτατο Αρχιμανδρίτη και Ιεροκύρηκα της Μητροπόλεως μας π. Νεκτάριο Δαρδανό ο οποίος διακονεί στη διεξαγωγή της Ιερής Πανηγύρεως και σε ότι άλλο χρειάζεται το Μοναστήρι της Αγίας Τριάδας.

Μια μαρτυρία για τα 300 χρόνια από την Ίδρυση της Ι. Μονής από τον ιεροψάλτη του Ενοριακού Ναού Αγίου Δημητρίου Ύδρας κ. Εμ. Πούλο

«Το 2004 συμπληρώθηκαν 300 χρόνια από την Ίδρυση της Μονής. Εορτάστηκε αυτή η επέτειος με Ιερά Πανήγυρη, στην οποία προεξήρχε ο τότε Γενικός Αρχιερατικός Επίτροπος π. Σεραφείμ Στεργιούλης (νυν Μητροπολίτης Κυθήρων) με συλλειτουργό τον Αρχιμανδρίτη π. Λουκά Ζήσιμο (Καθηγούμενο σήμερα της Ιεράς Μονής Ζωοδόχου Πηγής Πόρου). Είχα την ευλογία και την τιμή να είμαι ο μόνος Ιεροψάλτης εκείνη την ημέρα, Δευτέρα του Αγίου Πνεύματος, στην Εορτή της Μονής. Θυμάμαι ακόμα με συγκίνηση το μακαριστό Γέροντά μας, τον π. Τιμόθεο Θανόπουλο, που ήταν η ψυχή της Μονής, ο έφορος και προστάτης της, το ανύστακτο μάτι και ο ακάματος εργάτης που έδινε τον εαυτό του ολόκληρο για την καλή λειτουργία της Μονής, να λιτανεύει συγκινημένος την Εικόνα της Αγίας Τριάδος στο τέλος της Λειτουργίας. Ήταν η τελευταία φορά που ο Γέροντας βρισκόταν στην Εορτή, αφού λίγους μήνες αργότερα, στις 16 Οκτωβρίου 2004, παρέδιδε την αγία ψυχή του στα χέρια του Θεού...»

Ο ρυθμός του Μοναστηριού

Το μοναστηριακό συγκρότημα παρουσιάζει τα χαρακτηριστικά του ορθόδοξου τύπου μοναστηριών με την βυζαντινού ρυθμού εκκλησία στην μέση και γύρω της τα κτηριακά συγκροτήματα, είσοδος με καμάρα, κήπος, κτίσματα με τραπεζαρία, βιβλιοθήκη, κελιά, ξενώνας κλπ. Οι εικόνες του ναού πιθανότατα να έχουν αγιογραφηθεί από τον Υδραίο  αγιογράφο Καρατζά.